JAPONIAKO lURRIKARA
NATURAK BERA SORTZEN DITUEN SARRASKIAK
2011k o Sendaiko lurrikara Honshuko kostaldetik gertu izan zuen epizentroa. Falla batean emandako konpresioagatik gertatu zen, Ipar Amerikako plaka eta Ozeano Bareko plakaren subdukzio zonatik gertu edo subdukzio eremuan bertan. Lurrikara honen latitudean Pazifikoko plaka mendebalderantz mugitzen da, Ipar Amerikako plakarekiko 83 mm/urteko abiaduran. Pazifikoko plaka Japoniaren azpian sartzen da Japoniako fosan eta mendebaldean Eurasiaren azpian sartzen da. Lurrikara honen kokapena, sakonera eta mekanismo fokala kontuan harturik subdukzio eremuan gertaturiko bultzadaren ondorioz sorturiko lurrikara izan zela esan daiteke. Okhotsk Plaka eta Amuriar Plakak ere papera joka dezakete lurrikara hau ulertzeko garaian.[15]
Martxoaren 11ko lurrikarak lehenago mugimendu txikiagoak izan zituen. Martxoaren 9an 7,2ko magnitudeko beste lurrikara bat gertatu zen Sendaiko lurrikaratik 40 kilometrora eta egun berean beste 3 lurrikara gertatu ziren 6 Mw baino handiagoak.[15] Lurrikara hau baino minutu bat lehenago Lurrikaren Abisu Goiztiarrak telebista bidezko abisua eman zuen. Litekeena da milioika pertsonek neurriak hartu izana eta bizitza asko salbatu izana.[16]
Lurrikara gertatu ondoren hainbat erreplika egon dira. Japonian 15:06ak zirenean 7.0ko magnitudea zuen lurrikara gertatu zen, 7,4koa 15:15tan eta 7,2koa 15:26tan. Horren ostean 4,5eko magnitudea baino handiagoa izan zuten 300 lurrikara baino gehiago gertatu ziren.[17] Hasiera batean 7,9ko magnitudea eman bazioten ere USGSk magnitudea igo zuen 8,8 eta 8,9 ingurura.[3] Beste iturri batzuek 9,0 eta 9,1era igo zuten magnitudea.[4][18]
1973tikJaponiako fosak 7 Mw baino handiagoak diren 9 lurrikara izan ditu. Orain arte handiena 1994ko abenduan izan zen, 7,8ko lurrikara batek 3 hildako eta 700 zauritu eragin zituenean, lurrikara hau baino 260 kilometro iparralderago. 1978ko ekainak 7,7ko lurrikara batek 22 hildako eta 400 zauritu eragin zituen.[15]
GALDETEGIA:
Zer dela eta sortu zen tsunamia?
Nire uztez zentral nuklerrengatik gertatu zen tsunamia zeren zentral nuklearak potentzia asko daukate eta produktu kimikoak daudelako pentsatzen dut. Ere nire ustez tsunamia gertatu da ur kantiatatea oso andia delako eta terremotoak sortzen duelako tsunamia eta herrialdean uholdeak sortu dira.
Fukushimako zentral nuklearrean sortutako alerta egoera?
Nire uztez zentral nuklearrengatik sortu direla zeren produktu kimikoak daude eta hori kalte egiten dielako herritarrei zeren produktu hoiek sotzen dutelako.
Bertako biztanleen portaera zein izan zen?
Biztalen portaera korrika astea zen bestala olatua arrapatuko zion eta hil egingo zirela pentstzen zuten, gende asko salbatu ziren baina beste batzuk galdu edo hito egin ziren.
Gainontzekoen begirada zein izan zen?
Ganotzeko guztientzat gertaera honengatik ezin zin zutla bizi gertaera gatik eta galdu zirenentzat nahiko zuten gertaera hau berriro ez gertatzea eta ez hiltzea berriz inor.
GIZAKIAK ERAGITEN DITUENAK:
GALDETEGIA:
Zer dela eta eraikitzen dira zentral nuklearrak?
Uholdeak ez sotzeko eta gure munduan gauza kimikoak ezagutzeko.
Aldeko eta kontrako iritziak zer diote?
Gure munduan teta gizartean beharrezkoa dugu energia sortzeko bestela ez genuke energiarik eduki
Zein arrisku sortzen dizkigute zentral nuklearrak? Beste noizbait gertaturiko arriskuren baten berririk izan al duzu?
Beste aldetik ikusita arriskua dauka japonian gertatu zen bezala hemen ere gertatu daiteke eta hilketa asko egongo dira.
2011k o Sendaiko lurrikara Honshuko kostaldetik gertu izan zuen epizentroa. Falla batean emandako konpresioagatik gertatu zen, Ipar Amerikako plaka eta Ozeano Bareko plakaren subdukzio zonatik gertu edo subdukzio eremuan bertan. Lurrikara honen latitudean Pazifikoko plaka mendebalderantz mugitzen da, Ipar Amerikako plakarekiko 83 mm/urteko abiaduran. Pazifikoko plaka Japoniaren azpian sartzen da Japoniako fosan eta mendebaldean Eurasiaren azpian sartzen da. Lurrikara honen kokapena, sakonera eta mekanismo fokala kontuan harturik subdukzio eremuan gertaturiko bultzadaren ondorioz sorturiko lurrikara izan zela esan daiteke. Okhotsk Plaka eta Amuriar Plakak ere papera joka dezakete lurrikara hau ulertzeko garaian.[15]
Martxoaren 11ko lurrikarak lehenago mugimendu txikiagoak izan zituen. Martxoaren 9an 7,2ko magnitudeko beste lurrikara bat gertatu zen Sendaiko lurrikaratik 40 kilometrora eta egun berean beste 3 lurrikara gertatu ziren 6 Mw baino handiagoak.[15] Lurrikara hau baino minutu bat lehenago Lurrikaren Abisu Goiztiarrak telebista bidezko abisua eman zuen. Litekeena da milioika pertsonek neurriak hartu izana eta bizitza asko salbatu izana.[16]
Lurrikara gertatu ondoren hainbat erreplika egon dira. Japonian 15:06ak zirenean 7.0ko magnitudea zuen lurrikara gertatu zen, 7,4koa 15:15tan eta 7,2koa 15:26tan. Horren ostean 4,5eko magnitudea baino handiagoa izan zuten 300 lurrikara baino gehiago gertatu ziren.[17] Hasiera batean 7,9ko magnitudea eman bazioten ere USGSk magnitudea igo zuen 8,8 eta 8,9 ingurura.[3] Beste iturri batzuek 9,0 eta 9,1era igo zuten magnitudea.[4][18]
1973tikJaponiako fosak 7 Mw baino handiagoak diren 9 lurrikara izan ditu. Orain arte handiena 1994ko abenduan izan zen, 7,8ko lurrikara batek 3 hildako eta 700 zauritu eragin zituenean, lurrikara hau baino 260 kilometro iparralderago. 1978ko ekainak 7,7ko lurrikara batek 22 hildako eta 400 zauritu eragin zituen.[15]
GALDETEGIA:
Zer dela eta sortu zen tsunamia?
Nire uztez zentral nuklerrengatik gertatu zen tsunamia zeren zentral nuklearak potentzia asko daukate eta produktu kimikoak daudelako pentsatzen dut. Ere nire ustez tsunamia gertatu da ur kantiatatea oso andia delako eta terremotoak sortzen duelako tsunamia eta herrialdean uholdeak sortu dira.
Fukushimako zentral nuklearrean sortutako alerta egoera?
Nire uztez zentral nuklearrengatik sortu direla zeren produktu kimikoak daude eta hori kalte egiten dielako herritarrei zeren produktu hoiek sotzen dutelako.
Bertako biztanleen portaera zein izan zen?
Biztalen portaera korrika astea zen bestala olatua arrapatuko zion eta hil egingo zirela pentstzen zuten, gende asko salbatu ziren baina beste batzuk galdu edo hito egin ziren.
Gainontzekoen begirada zein izan zen?
Ganotzeko guztientzat gertaera honengatik ezin zin zutla bizi gertaera gatik eta galdu zirenentzat nahiko zuten gertaera hau berriro ez gertatzea eta ez hiltzea berriz inor.
GIZAKIAK ERAGITEN DITUENAK:
GALDETEGIA:
Zer dela eta eraikitzen dira zentral nuklearrak?
Uholdeak ez sotzeko eta gure munduan gauza kimikoak ezagutzeko.
Aldeko eta kontrako iritziak zer diote?
Gure munduan teta gizartean beharrezkoa dugu energia sortzeko bestela ez genuke energiarik eduki
Zein arrisku sortzen dizkigute zentral nuklearrak? Beste noizbait gertaturiko arriskuren baten berririk izan al duzu?
Beste aldetik ikusita arriskua dauka japonian gertatu zen bezala hemen ere gertatu daiteke eta hilketa asko egongo dira.